Περί Remake
By vandimir
Πριν από ένα μήνα περίπου ο dunno έγραψε ένα ενδιαφέρον κείμενο περί νουάρ και remake με αφορμή το remake του "Le Deuxieme Souffle" από τον Corneau. Συμφωνώ με την περί νουάρ προβληματική, αλλά και επαυξάνω: Μάλλον με απωθεί γενικότερα η έννοια του remake.
Οι ταινίες γίνονται σε κάποια χρονική συγκυρία και είναι - ηθελημένα ή άθελα - προϊόντα της εποχής τους. Βλέποντας μια παλιά ταινία, ανεξάρτητα αν είναι καλή ή κακή, εκτός από την ταινία καθ' εαυτή, το στόρι, τη σκηνοθεσία κλπ., ο θεατής αντιλαμβάνεται "παραπλέυρως" και άλλα στοιχεία που αφορούν την εποχή κατά την οποία γυρίστηκε: Την αισθητική της, την κοινωνική κατάσταση και τις αξίες της, συχνά το "ντοκιμαντερίστικο" στοιχείο της καταγραφής χώρων του τότε που σήμερα έχουν πλέον αλλάξει κλπ. κλπ. κλπ. Τα remake ισχυρίζονται ότι έρχονται να "εκσυγχρονίσουν" το παλιό φιλμ. Τις περισσότερες φορές όμως απλώς προσπαθούν να ξανααρμέξουν την ίδια αγελάδα, βγάζοντας κι άλλα λεφτά από κάτι που πλέον δεν αποδίδει, και αφού οι (οικονομικοί) ιθύνοντες έκριναν ότι το πράγμα, αν μεταφερθεί στο σήμερα, έχει ακόμα ψωμί. Άλλες φορές πάλι δείχνει απλώς έλλειψη πρωτότυπης έμπνευσης: Όσο περισσότερα remakes παράγονται σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, τόσο πιο στείρα είναι δημιουργικά η περίοδος αυτή. Αφείστε πια τη μόδα να γυρίζονται remakes μη αγγλόφωνων, καθόλου παλιών ή παρωχημένων ταινιών από αμερικάνους, μόνο και μόνο επειδή οι τελευταίοι, πολύ απλά, βγάζουν σπυράκια όταν η ταινία δεν μιλά αγγλικά...
Όχι δεν είμαι απόλυτος. Φυσικά και υπάρχουν αρκετές εξαιρέσεις, όπου το remake ήταν το ίδιο καλό ή και καλύτερο από το πρωτότυπο (The Thing του Κάρπεντερ, το αμερικάνικο Ring του Verbinski κλπ., για να αναφέρω δύο από τις προσωπικές μου προτιμήσεις). Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις όπου ένας δημιουργός παίρνει μια εν γνώσει του κακή παλιά ταινία (b movies κλπ.) και, γοητευμένος από το στόρι της, κάνει κάτι εντελώς καινούριο και διαφορετικό. Ωστόσο όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν παρά εξαιρέσεις που, κατά τη γνώμη μου πάντοτε, επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
Η εμπειρία μας λέει ότι συνήθως τα remake είναι κακά ή, τουλάχιστον, χειρότερα από τα πρωτότυπα. Τα διάφορα "Getaway", "Με κομμένη την ανάσα" (το αμερικάνικο με τον Γκιρ), "Διαβολογυναίκες" κλπ. κλπ. είναι ελάχιστα μόνο παραδείγματα του γεγονότος ότι συνήθως οι "ξαναδημιουργοί" τρώνε τα μούτρα τους. Ακόμα και καλό να είναι όμως το αποτέλεσμα, η αίσθηση του "δεύτερου χεριού" και της εξ ορισμού έλλειψης πρωτότυπης έμπνευσης που πρωανέφερα παραμένει.
Γράψτε αν θέλετε ταινίες που σαν άρεσαν περισσότερο σαν remake ή άλλες που μισήσατε βαθιά όταν "αναστηλώθηκαν".
Οι ταινίες γίνονται σε κάποια χρονική συγκυρία και είναι - ηθελημένα ή άθελα - προϊόντα της εποχής τους. Βλέποντας μια παλιά ταινία, ανεξάρτητα αν είναι καλή ή κακή, εκτός από την ταινία καθ' εαυτή, το στόρι, τη σκηνοθεσία κλπ., ο θεατής αντιλαμβάνεται "παραπλέυρως" και άλλα στοιχεία που αφορούν την εποχή κατά την οποία γυρίστηκε: Την αισθητική της, την κοινωνική κατάσταση και τις αξίες της, συχνά το "ντοκιμαντερίστικο" στοιχείο της καταγραφής χώρων του τότε που σήμερα έχουν πλέον αλλάξει κλπ. κλπ. κλπ. Τα remake ισχυρίζονται ότι έρχονται να "εκσυγχρονίσουν" το παλιό φιλμ. Τις περισσότερες φορές όμως απλώς προσπαθούν να ξανααρμέξουν την ίδια αγελάδα, βγάζοντας κι άλλα λεφτά από κάτι που πλέον δεν αποδίδει, και αφού οι (οικονομικοί) ιθύνοντες έκριναν ότι το πράγμα, αν μεταφερθεί στο σήμερα, έχει ακόμα ψωμί. Άλλες φορές πάλι δείχνει απλώς έλλειψη πρωτότυπης έμπνευσης: Όσο περισσότερα remakes παράγονται σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, τόσο πιο στείρα είναι δημιουργικά η περίοδος αυτή. Αφείστε πια τη μόδα να γυρίζονται remakes μη αγγλόφωνων, καθόλου παλιών ή παρωχημένων ταινιών από αμερικάνους, μόνο και μόνο επειδή οι τελευταίοι, πολύ απλά, βγάζουν σπυράκια όταν η ταινία δεν μιλά αγγλικά...
Όχι δεν είμαι απόλυτος. Φυσικά και υπάρχουν αρκετές εξαιρέσεις, όπου το remake ήταν το ίδιο καλό ή και καλύτερο από το πρωτότυπο (The Thing του Κάρπεντερ, το αμερικάνικο Ring του Verbinski κλπ., για να αναφέρω δύο από τις προσωπικές μου προτιμήσεις). Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις όπου ένας δημιουργός παίρνει μια εν γνώσει του κακή παλιά ταινία (b movies κλπ.) και, γοητευμένος από το στόρι της, κάνει κάτι εντελώς καινούριο και διαφορετικό. Ωστόσο όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν παρά εξαιρέσεις που, κατά τη γνώμη μου πάντοτε, επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
Η εμπειρία μας λέει ότι συνήθως τα remake είναι κακά ή, τουλάχιστον, χειρότερα από τα πρωτότυπα. Τα διάφορα "Getaway", "Με κομμένη την ανάσα" (το αμερικάνικο με τον Γκιρ), "Διαβολογυναίκες" κλπ. κλπ. είναι ελάχιστα μόνο παραδείγματα του γεγονότος ότι συνήθως οι "ξαναδημιουργοί" τρώνε τα μούτρα τους. Ακόμα και καλό να είναι όμως το αποτέλεσμα, η αίσθηση του "δεύτερου χεριού" και της εξ ορισμού έλλειψης πρωτότυπης έμπνευσης που πρωανέφερα παραμένει.
Γράψτε αν θέλετε ταινίες που σαν άρεσαν περισσότερο σαν remake ή άλλες που μισήσατε βαθιά όταν "αναστηλώθηκαν".
7 Σχόλια στο Περί Remake
Υποστηρίζω τις δεύτερες ευκαιρίες γενικά. Αν το remake είναι καλύτερο, μπορεί να λείπει η έμπνευση, αλλά δόθηκε μια δεύτερη ευκαιρία σε κάτι "καλό, αλλά..." να απογειωθεί.
Αν δεν είναι καλό το remake, τότε είναι απλά κρίμα κι άδικο.
Δε μου έρχεται ακόμα κάποιο παράδειγμα. Να πω μόνο ότι σχετικά με τα RING προτιμώ στάνταρ τα γιαπωνέζικα, γιατί είναι ατόφιος τρόμος - είναι από τις λίγες ταινίες που δε θα μπορούσα να δω μόνη μου, ενώ τα αμερικάνικα ήταν ύπνος.
Επίσης, το ίδιο ισχύει και με τη μουσική! Δεν είναι απόλυτο ότι το αυθεντικό κομμάτι είναι καλύτερο και με διαφορά. Μπορεί να είναι και τα δύο καλά, αλλά με άλλο feeling (βλ. "Girl, you'll be a woman soon" από Νeil Diamond και Urge Overkill) , μπορεί το πρωτότυπο να είναι καλύτερο, βλ. California dreamin' ή χειρότερο (δε μου έρχεται κάτι...)
Πάντως, μια δεύτερη ευκαιρία χρειάζεται γενικά!
Ok, τα βρήκα, το Cape fear μου άρεσε πιο πολύ το 1991, παρά το 1962.
Kαι επίσης, σαν ταινία και σαν Χάνιμπαλ μου άρεσε πιο πολύ το Red Dragon του 2002, παρά το Manhunter toy 1986.
Ένα από τα πιο ιδιόμορφα remake ήταν εκείνο του "Ψυχώ" που έκανε ο Γκας ΒανΣαντ, όπου αντέγραψε τα πλάνα του Χίτσκοκ ένα προς ένα. Ενδιαφέρουσα ιδέα, αλλά το αποτέλεσμα ηλίθιο. Αποδείχτηκε τουλάχιστον ότι οι ταινίες δεν είναι συρραφές πλάνων και σεκάνκς.
Κατά τ' άλλα, κατά περίπτωση κρίνουμε: Υπάρχουν καλά, καλλίτερα, χειρότερα, κακά ρημέικ...
Χωρίς να θέλω πάλι να υποστηρίξω τον Van Sant νομίζω ότι το Ψυχώ όποιος και να το έκανε, όπως και να το έκανε θα έτρωγε τα μούτρα του.
Για το Manhunter - Red Dragon μάλλον θα διαφωνήσω αν και πρέπει να ομολογήσω ότι ο ρόλος πάει κουτί στον Hopkins
Χωρίς να έχω δει τα πρωτότυπα θεωρώ απίθανο τα Ladykillers και Planet of the Apes να ήταν τόσο κακά όσο τα αντίστοιχα remakes
^το Ladykillers είναι σαφέστατα ανώτερο σε σχέση με το remake του. Το Planet of the Apes το εχω δει μόνο στην αυθεντική του μορφή, και για τα δεδομένα της εποχής παρέμενε καλό.
Ανάμεσα στα λίγα remake που είδα με καλό μάτι συγκαταλέγονται τα: Ocean's 11 και Italian Job που έτσι κι αλλιώς ανήκουν στις εύκολες ταινίες για εκσυγχρονισμό (παρά remake)
Αγαπημένο remake που απογείωσε την αυθεντική υπόθεση θεωρώ το The Maltese Falcon (1941). Αριστουργηματικά κλασσικό που πάτησε σε μία ήδη πολύ καλή έκδοση του 1931.
Περιμένω με αγωνία το The lady from Shanghai του Kar Wai Wong.
Τρέμω στο άκουσμα των remake για Casablanca με την Madonna (ελπίζω οι ψίθυροι ότι προκειται για φάρσα, να αληθεύουν) και για Rififi με Pacino.Η σημαντικότερη ερωτική ιστορία και το καλύτερο φιλμ νουαρ όλων των εποχών θα έπρεπε να προστατεύονται από νόμο κατά του remake
Προσπαθώ να αντιμετωπίσω κάθε remake σαν ξεχωριστή ταινία, για να αποφεύγω τις συγκρίσεις.
αγαπημένο remake μαντέψτε....
Scarface φυσικά.
Άφησε το σχόλιο σου